นกท้องเสีย เป็นเรื่องที่ผู้เลี้ยงนกทุกคนต้องเคยพบ
แต่… จะควบคุมและป้องกันไม่ให้เกิดปัญหานี้อย่างไรนั้น
ขึ้นอยูกับประสบการณ์และความรู้ในการควบคุมโรคเล็กน้อย
ซึ่งวันนี้จะมาแนะนำการสังเกตุ ขี้นก ว่า อย่างไรที่เรียกว่า ปกติ อย่างไรที่เรียกว่า ผิดปกติ
ซึ่งโดยปกติแล้วเราดูคร่าวๆกันแค่ว่าขี้แข็ง กับขี้เหลว หรือบอกได้แค่ นกท้องเสีย หรือไม่แค่นั้นเอง
การสังเกตุอาการนกเป็นประจำ จะช่วยให้เรารู้และตระหนักถึงสภาวะของนกที่ผิดปกติไปได้รวดเร็ว
รวมถึงการสังเกตุขี้นก ก็เป็นสิ่งจำเป็นเช่นเดียวกัน เพราะขี้นกจะเป็นสิ่งบ่งบอกอาการป่วยของนกได้เร็วกว่า
ก่อนที่นกจะแสดงอาการป่วยให้เห็น ขี้นกจะบอกเราก่อนล่วงหน้าแล้ว
“เจ้าของนก หรือผู้เลี้ยง คือผู้ที่จะต้องรู้อาการของนกที่เลี้ยงดีกว่าทุกคน”
ดังน้้นหากนกมีอาการผิดปกติไปจากเดิม ขนพอง หัวซุกปีก หรือ นกท้องเสีย
ก็จะต้องเป็นผู้ที่เห็นก่อน และเมื่อเห็นแล้ว สิ่งสำคัญคือ บันทึก และจดจำอาการที่ผิดปกติไปนั้น
ให้ได้ละเอียดที่สุด เพื่อที่จะได้แจ้งกับสัตวแพทย์ หรือผู้รักษาได้อย่างถูกต้องครบถ้วน
– ปริมาณ (มากขี้น, น้อยลง)
– สี
– ปริมาณน้ำ
– ลักษณะอื่นๆ (แข็ง, เหลว, มีเลือดปน ฯลฯ)
*หากมีความผิดปกติเกิดขึ้นต่อเนื่องเกินกว่า 24 ชั่วโมง ควรปรึกษาสัตวแพทย์ เพื่อทำการรักษา *
**หากต้องไปหาสัตวแพทย์ ควรนำตัวอย่างขี้นก ไปด้วย (ปูกระดาษรองให้นก แล้วนำส่ง) **
เป็น”ผลึก” ของฉี่ของนก มีลักษณะเป็นสีขาว หรือครีม
ไม่แข็ง ไม่เหลว หนืดๆ เล็กน้อย
สีขาว, ครีม : ปกติ
เหลือง, เขียว : มีความผิดปกติของตับ, หรือระบบทางเดินอาหาร
น้ำตาล : มีสารพิษ (อาจเป็นตะกั่ว)
แดง : เลือดออกภายในระบบทางเดินอาหาร หรือโรคไต
ปริมาณมากผิดปกติ : ขาดน้ำ หรือโรคไต
ไม่มี urates และมีเมือก : อาจมีพยาธิ
คือส่วนของฉี่นกโดยตรง ลักษณะเป็นน้ำใสๆ
แต่บางครั้งอาจปนกับ Urates ได้เป็นน้ำขุ่นๆ เล็กน้อย ก็ไม่ต้องวิตกกังวลไป
เขียว,เหลือง : ขาดน้ำ, มีความผิดปกติของตับ, หรือระบบทางเดินอาหาร
แดง : เลือดออกภายในระบบทางเดินอาหาร
ปริมาณมากผิดปกติ : กินน้ำเยอะ, กินอาหารที่มีน้ำเยอะ, หรืออาจติดเชื้อ (ส่วนมากจะเป็นแบคทีเรีย)
คือ ขี้นก นั่นแหละ ลักษระจะออกสีน้ำตาลอมเขียว ไม่แข็งไม่เหลว
แต่สีอาจเปลี่ยนแปลงไปตามอาหารที่กินและสายพันธุ์ของนกได้เช่นกัน
ดำ : มีเลือดออกภายในระบบทางเดินอาหาร
เขียว : มีความผิดปกติของตับ
ขาว, ครีม : มีความผิดปกติของตับอ่อน หรือระบบทางเดินอาหาร
ด้านล่างนี้จะเป็นภาพตัวอย่างขี้นกที่ผิดปกติ หลายรูปแบบ
ใจไม่แข็ง อย่าดู !!!
กินข้าวอยู่ อย่าดู !!!!
555555
ตัวอย่างที่ 1
ขี้นกที่มีสีเขียว จะเกิดจากตับมีปัญหา
กรณีนี้สาเหตุคือติดเชื้อ Chlamydia psittaci ซึ่งโรคมีผลต่อตับนั่นเอง
ตัวอย่างที่ 2
ขี้นกมีเชื้อบิด ทำให้มีเลือดออกในระบบทางเดินอาหาร และปนออกมากับขี้นก
ตัวอย่างที่ 3
ขี้นกมีเมล็ดพืชที่เป็นอาหารนกที่ไม่ย่อยปนอยู่
แสดงว่ามีปัญหาการติดเชื้อในระบบทางเดินอาหาร
ตัวอย่างที่ 4
ขี้นกสีเหลือง บ่งบอกว่าตับมีความผิดปกติ
ในกรณีในภาพ เกิดการการ over dose ของวิตามิน
** การให้วิตามิน และสารอาหารมากเกินความจำเป็นของร่างกาย
ทำให้ตับ ไต ทำงานหนักกว่าปกติ แทนที่จะได้รับผลดี กลับกลายเป็นผลเสียแทน **
ตัวอย่างที่ 5
ขี้นก มีพยาธิปน
ให้รีบทำการถ่ายพยาธิ ด้วยยาถ่ายพยาธินกโดยเฉพาะ
ด้านล่างนี้จะเป็นภาพวาดที่อธิบายการสังเกตุขี้นกไว้
แต่ผมหาเครดิตไม่เจอ ใครเป็นเจ้าของ ผมขออนุญาติเผยแพร่ไว้ ณ ที่นี้นะครับ
เพื่อให้เพื่อนๆ ผู้เลี้ยงนกได้ความรู้ และสามารถตรวจสอบได้ด้วยตัวเองในเบื้องต้นครับ